Ελαιόλαδο - το «φάρμακο» της φύσης στην κουζίνα μας!

Η ελιά και το ελαιόλαδο είναι ανέκαθεν χαρακτηριστικά προϊόντα που παράγει εδώ και χιλιάδες χρόνια η ελληνική γη. Το πλούσιο άρωμα, τα θρεπτικά συστατικά και η νοστιμιά τους, τα κατέταξαν δικαίως ως βασικά λιπαρά της μεσογειακής διατροφής. Παρ’ όλο που τα χρησιμοποιούμε συνεχώς στη μαγειρική, λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν ότι το ελαιόλαδο είναι στην ουσία «φάρμακο» για τον οργανισμό και ακόμη λιγότεροι μπορούν να διακρίνουν αν πρόκειται για εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και όχι για χιλιοεπεξεργασμένο λάδι. Γιατί όμως το ελαιόλαδο είναι τόσο ωφέλιμο και πως θα ξεχωρίσουμε πότε είναι καλής ποιότητας ή όχι;

Τα οφέλη του ελαιόλαδου: Το ελαιόλαδο περιλαμβάνει τα λεγόμενα «καλά», για τον οργανισμό, λιπαρά, τα οποία ενδυναμώνουν την καρδιά και την προστατεύουν από διάφορες καρδιακές παθήσεις. Γενικώς, μπορεί να έχει πολλές εφαρμογές, όπως να αποτελεί συστατικό καλλυντικών (το ελαιόλαδο φημίζεται για τις αντιγηραντικές του ιδιότητες), φαρμάκων, ειδών καθαρισμού, κλπ. Χαρίζει λάμψη στην επιδερμίδα, δίνει ωφέλιμη ενέργεια στον οργανισμό και, το πιο σημαντικό, θεωρείται μία από τις τοπ αντικαρκινικές τροφές, σύμφωνα με διατροφολόγους.

Πως προκύπτει το εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο; Κυκλοφορούν πολλά προϊόντα στην αγορά με την ένδειξη ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ αλλά ποια από αυτά είναι όντως υψηλής ποιότητας; Αρχικά θα αναφερθούμε στις προϋποθέσεις που πρέπει να υπάρχουν για να προκύψει εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο. Όσο πιο νωρίς γίνεται η συγκομιδή της ελιάς, τόσο πιο ποιοτικό θα είναι το ελαιόλαδο. Επιπλέον, είναι σημαντικό να μεταφερθούν άμεσα οι ελιές στο ελαιοτριβείο και να τεθούν υπό επεξεργασία (η διαδικασία αυτή πρέπει να διαρκεί περίπου μισή ώρα). Βεβαίως, πρέπει να τηρούνται οι σωστοί κανόνες του ελαιοτριβείου ως προς τη θερμοκρασία των μηχανημάτων, τη καθαριότητα και την μετ’ έπειτα συντήρηση του λαδιού.

Πως θα ξεχωρίσω το «καλό» ελαιόλαδο; Κατ’ αρχάς, η πρώτη ένδειξη είναι στην ονομασία του προϊόντος. Αν δεν αναγράφεται η ένδειξη ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ (ή ΕΞΤΡΑ) ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ, τότε σημαίνει πως το λάδι αυτό έχει υποστεί επιπλέον επεξεργασία και έχει χάσει τα θρεπτικά του συστατικά. Η δεύτερη ένδειξη θα φανεί στη μύτη σας! Αν η μυρωδιά του λαδιού σάς είναι ευχάριστη και σας θυμίζει φρούτα και καρπούς της γης, τότε όντως πρόκειται για παρθένο ελαιόλαδο.  Η τρίτη ένδειξη είναι το χρώμα. Στο εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο το χρώμα είναι πρασινοκίτρινο και ελαφρώς θαμπό. Αν το λάδι που αγοράσατε δεν έχει έντονο χρώμα και πυκνότητα (δηλαδή είναι διαφανές και βλέπετε μέσα από το μπουκάλι), τότε σίγουρα έχει υποστεί επεξεργασία ή απλώς αλλοιώθηκε λόγω κακής συντήρησης.

Το μόνο που απομένει είναι να το δοκιμάσετε μόνο του παίρνοντας μία κουταλιά του γλυκού και αφήνοντας τη γεύση να σας ταξιδέψει! Το «καλό» ελαιόλαδο έχει ένα συνδυασμό πικράδας, πικάντικου και φρουτώδους γεύσης. Το «κακό» όμως λάδι θα σας αφήσει μία δυσάρεστη γεύση (όπως αν δοκιμάσετε το τηγανισμένο λάδι) που μπορεί να θυμίσει χώματα, μέταλλο, λάσπη, μούχλα ή αίσθηση του χαλασμένου ή μουχλιασμένου. Τέλος, μία σημαντική ένδειξη του «καλού» ελαιόλαδου είναι η τιμή. Τα φθηνά λάδια που κυκλοφορούν στην αγορά ή θα είναι πυρηνέλαια ή μίξη ελαιόλαδου με ηλιέλαιο ή πολύ χαμηλής ποιότητας ελαιόλαδο (που δεν θα είναι έξτρα παρθένο). Συνεπώς, καλύτερα να ξοδέψουμε κάτι παραπάνω για ένα σωστό λάδι παρά να καταναλώσουμε κάποιο βλαβερό.

Τι προτείνουμε:

Οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να προσέχουν καθ όλη την διάρκεια του χρόνου για την σωστή καλλιέργεια της Ελιάς και φυσικά - κάτι που αμελούν πολλοί - τον  τρόπο συντήρησης της ελιάς από την στιγμή που τινάζεται μέχρι την στιγμή που θα μπει στην λίμπα μας ή στο δοχείο λαδιού.

Οι ειδικοί, μας δίνουν μερικές χρήσιμες συμβουλές:

• Στην διάρκεια του μαζέματος των ελιών από τα δέντρα θα πρέπει τα δοχεία αποθήκευσης να διαθέτουν καλόν αερισμό ούτως ώστε η ελιές να μην "ανάβουν". Τέτοια δοχεία είναι τα τελάρα, είτε ξύλινα είτε πλαστικά.
• Η διάρκεια παραμονής των ελιών μέχρι την επεξεργασία τους θα πρέπει να είναι η λιγότερη δυνατή
• Το ελαιοτριβείο θα πρέπει να διαθέτει σύγχρονα και αξιόπιστα μηχανήματα τα οποία να εγγυώνται την ποιότητα του λαδιού
• Ο παραγωγός να έχει ήδη καθαρίσει επιμελώς τα δοχεία αποθήκευση - λίμπες με πολύ προσοχή ούτως ώστε να αποθηκεύσουν με τον καλύτερο τρόπο το νεοεισερχόμενο λάδι της χρονιάς
• Το φως και η ζέστη που θα έρχεται σε επαφή με το λάδι θα πρέπει να είναι το λιγότερο δυνατό κατά τη διάρκεια του χρόνου. Αυτός είναι και ο λόγος που συνήθως βάζουμε το λάδι στο υπόγειο.
• Συντήρηση τουλάχιστον μίας φοράς το χρόνο με αλλαγή του λαδιού σε άλλο δοχείο παίρνοντας μόνο το λάδι που είναι πάνω από το κατακάθι ή αλλιώς μούργα. Υπάρχουν και ειδικά μηχανήματα γι αυτή την εργασία

Η Ελλάδα είναι μία χώρα με πλούσιο ελαιώνα και η Πελοπόννησος μία από τις πιο παραγωγικές περιφέρειες της χώρας.

Μπορείτε να το απολαύσετε σε όλους τους Νομούς της Πελοποννήσου και μάλιστα σε πολλές ποικιλίες. Μάλιστα πολλά καταστήματα έχουν αποκλειστικά προϊόντα και υποπροϊόντα ελιάς όπως ελιές διαφόρων ειδών, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο μέχρι και προϊόντα περιποίησης !

Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να τα αναζητήσετε στην περιοχή σας !!